Vandaag spreken we met vier filmmakers die geselecteerd zijn voor de 'corona-call' (een samenwerking tussen CineCrowd en het Amsterdams Fonds voor de Kunst), een filmwedstrijd ten tijde van de corona-crisis. Hoe financier je in deze tijd je film? En hoe is het om een film te draaien in de '1,5 meter-samenleving'?
"Ik krijg veel reacties van mensen die juist in deze gekke tijd een steentje willen bijdragen aan een project dat zorgt voor wat ontspanning en afleiding."
Kunnen jullie iets over jezelf vertellen?
Salma Chafouk Idrissi: "Ik ben Salma Chafouk Idrissi. Ik woon in Amsterdam en ben programma- en filmmaker. Mijn focus ligt nu meer op het maken van video en film, maar ik heb een verleden in presenteren/interviewen en heb psychologie gestudeerd. In alles wat ik doe vind ik de menselijke psyche ontrafelen interessant en ben ik gek op interessante edit cuts."
Hugo Drechsler: "Mijn naam is Hugo Drechsler, ik kom uit Haarlem en momenteel breng ik mijn tijd door in Amsterdam. Ik ben sinds mijn vijftiende actief bezig als filmmaker, maar heb altijd al een grote fascinatie gehad voor verhalen die door middel van beeld en geluid verteld worden."
Daniël de Vries: "Ik ben Daniël de Vries, en ik kom uit Haarlem, maar woon inmiddels zo'n zeven jaar in Amsterdam. Ik heb filosofie en literatuurwetenschappen gestudeerd aan de UvA. Tijdens en na deze studies heb ik veel redactiewerk gedaan en ben ik verhalen gaan schrijven. Door mijn grote liefde voor film heb ik mijn schrijfwerk uitgebreid naar scenario's. Mijn eerste eigen film, 121 km/u, schreef en regisseerde ik samen met Gilles Groot voor VPRO Dorst. Momenteel ben ik, naast een regie-assistentie klus, natuurlijk bezig met het script voor Wit Goud, die is geselecteerd door AFK en CineCrowd voor de corona-call."
Carmen van Loef: "Ik ben Carmen Maria en ben nu eerstejaars-student aan de Nederlandse Filmacademie voor de afstudeerrichting Regie Fictie. Ik ben opgegroeid in Steenwijk, Overijssel. Na mijn gymnasium afgerond te hebben, ben ik gedurende twee jaar in Noorwegen een inleidende opleiding filmproductie gaan doen."
Waar zijn jullie nu mee bezig en waar gaan jullie films over?
Daniël: "Ik zag die corona-call voorbij komen en ben met twee goede vrienden, (en tevens acteurs) Tarik Moree en Thomas van Luin, om tafel gaan zitten. Voor deze aanvraag wilden we graag een bespiegeling maken op onze situatie: jonge makers die door een pandemie zonder werk zitten. De toekomst is onzeker, we weten niet wanneer de cultuursector weer opengaat, en daar moeten we linksom of rechtsom mee dealen. Al snel was het idee voor Wit Goud geboren: een fictieve documentaire over Tarik."
"In Wit Goud is een filmploeg een korte documentaire over Tariks leven en acteerambities aan het maken als een pandemie toeslaat en hij al zijn opdrachten en dromen vaarwel moet zeggen. Uit geldnood besluit hij een schimmig medicijn te gaan dealen vanuit zijn kano. Al snel komt hij er, al peddelend door de Amsterdamse grachten, achter dat de schaarste in medicijnen en de hunkering naar medische houvast de samenleving een stuk grimmiger maken dan gedacht. De ploeg volgt hem op de voet."
Carmen: "Dankzij mijn selectie voor de call mag ik mijn korte film Bettie van de Thuiszorg gaan realiseren. Deze film gaat over een ondergewaardeerde zorgmedewerkster die opbloeit door alle plotselinge aandacht die zij krijgt na het uitbreken van de corona-crisis. Doordat de samenleving haar steeds meer gaat zien als een heldin, vindt zij zelf ook een mate van zelfrespect die zij daarvoor nooit ervoer. Eindelijk is ze in staat om voor zichzelf op te komen en duidelijk te maken wat zij wil. Wanneer de crisis echter eindelijk voorbij is, is het voor haar moeilijk om daar ware blijdschap over te voelen. Zal alles nu weer worden zoals het geweest was?"
Salma: "Ik ben me nu voornamelijk aan het focussen op de film Pleinvrees, wat mijn eerste korte fictie zal worden. Het is een verhaal over een man met pleinvrees: Hussein. Hussein heeft één grote droom: een saxofoon-solo spelen op de Dam in Amsterdam. Maar hij heeft pleinvrees. Al jaren durft Hussein nauwelijks naar buiten te gaan. Totdat de corona-crisis uitbreekt."
Hugo: "Mijn nieuwe documentaire gaat over zanger Master Stu, die momenteel twaalf jaar in Nederland woont. Hij is in Paramaribo opgegroeid en maakt al zijn hele leven muziek; het zit echt in zijn bloed. Toen hij in Amsterdam kwam wonen, besloot hij volledig over te gaan op Nederlandstalige muziek. Voordat de hele corona-crisis uitbrak, zong hij op allerlei grote feestelijke evenementen. Nu dat stil is komen te liggen, heeft hij zijn optredens verplaatst naar de stoep, voor de voordeuren van zijn publiek."
Wat is je motivatie geweest om deze film te gaan maken?
Hugo: "Ik vind het belangrijk dat het verhaal van Master Stu verteld wordt. We bevinden ons momenteel in een tijd waar we het over tientallen jaren nog steeds over zullen hebben. Een periode waarin er veel somberheid is, wat vooral bij de ouderen mensen om ons heen speelt. Mijn doel is te laten zien dat uit tegenspoed ook solidariteit en saamhorigheid kan voortkomen. Als maker ben ik gefascineerd door de kleinere verhalen die bijzonder zijn, maar die in het dagelijks leven niet opvallen. Dit maakt voor mij het maken van documentaires interessant. Een blijvend podium bieden aan het onbekende."
Salma: "Ik heb menselijk gedrag altijd interessant gevonden, en door films te maken ben je ook heel erg bezig met de psychologie en filosofie van de mens en als je dat dan kan overbrengen naar anderen is voor mij ultiem."
Daniël: "Wat voor mij het grootste verschil is tussen mens en dier is het vermogen om in verhalen te denken. De hele mensheid vertelt constant verhalen. Niet alleen kunstenaars, ook bij de bakker op de hoek of in de wetenschap worden verhalen verteld. Iedereen houdt naar mijn idee van een goed verhaal. De een hoort die het liefst gewoon tijdens een gesprek, de ander leest daarvoor graag een boek, gaat naar de film of speelt een game. Ikzelf geniet van allerlei soorten verhalen, maar een boek of film dat een verhaal zo goed vertelt dat je er écht door wordt gegrepen, terwijl het eigenlijk fictief is, vind ik een van de allersickste dingen die er is. Je wordt voor even meegenomen in een wereld die niet bestaat: het zijn gebeurtenissen die in de verbeelding van de maker zijn ontstaan. In de verbeelding van de ontvanger kunnen die gebeurtenissen vervolgens een realistische vorm aannemen en je daadwerkelijk emoties laten voelen. Dat vind ik echt magie, dat wilde ik ook kunnen. Hopelijk kunnen we iets van die magie teweegbrengen met Wit Goud."
Carmen: "Mijn beide ouders zijn zorgmedewerkers. Toen de crisis uitbrak werden zij plotseling overladen met berichten van vrienden, familie en vage kennissen die hen complimenteerden met hun harde werk. Voor hen was dit heel vreemd omdat hun werkzaamheden nauwelijks veranderden en mensen hen opeens in een ander daglicht zagen. Ik vond humor in de hypocrisie van dit gegeven. Vooral omdat er al jarenlang discussies zijn over bezuinigingen die plaatsvinden in de zorgsector. Pas wanneer er een pandemie aan te pas komt, ziet men in hoe belangrijk het werk is dat deze mensen dagelijks verzetten, ook voor de pandemie al. Hier vond ik inspiratie voor mijn heldenfilm over Bettie, die eigenlijk altijd al een heldin was."
Hoe is het om tijdens de coronacrisis te crowdfunden?
Salma: "Het is wel een extra uitdaging omdat veel mensen uit mijn werkveld ook in de kunst- cultuursector werken. Veel van hen hebben nu ook geen opdrachten en daardoor minder te besteden. Het is daarom denk ik extra belangrijk dat ze echt geloven in jouw plan. Dat maakt je plan en visie denk ik nog sterker uiteindelijk."
Carmen: "Door de crisis voel je je soms wel bezwaard om bepaalde partijen te benaderen die we in andere omstandigheden zonder nadenken hadden gevraagd. Ik vind crowdfunden wel een interessante uitdaging. Je creativiteit wordt aangesproken en het is leuk om partijen te vinden die jou iets kunnen bieden."
Hugo: "Ik krijg veel reacties van mensen die juist in deze gekke tijd een steentje willen bijdragen aan een project dat zorgt voor wat ontspanning en afleiding. Natuurlijk blijft het wel een grote uitdaging om al het geld bij elkaar te krijgen, omdat je ook buiten je eigen kring geld moet binnen te halen."
Daniël: "Van tevoren was ik bang dat mensen in deze tijden geen geld zouden hebben voor dit soort projecten, maar die angst is, tot nu toe, ongegrond. Volgens mij verloopt de rest van de campagne niet heel anders, die is buiten crisistijd tegenwoordig natuurlijk ook voornamelijk digitaal. Alleen komt ons team samen via Zoom in plaats van aan iemands keukentafel."
Hoe gaan jullie deze films maken met inachtneming van de regels van het RIVM?
Carmen: "Op het moment zijn verschillende partijen hard bezig met het opstellen van set-protocollen, waaronder het NBF. Wij zullen deze gebruiken bij het draaien. Er wordt nu gedacht aan maatregelen zoals het minimaliseren van de crew, ruime locaties gebruiken om de anderhalve meter te waarborgen en de aanwezigheid van persoonlijke beschermingsmiddelen en desinfecterende middelen op de set met oog op de hygiëne."
Salma: "Ik denk inderdaad ook aan minder mensen op set en een extra goede voorbereiding door de set bijvoorbeeld eerder op te bouwen."
Hugo: "Wij werken voornamelijk met zoomlenzen, waardoor we niet dicht bij de personages hoeven te komen. Het onderwerp van de film sluit natuurlijk aan op de maatregelen: een artiest die niet meer kan optreden in de kroeg heeft een manier gevonden om toch zijn publiek te bereiken zonder de anderhalve meter-maatregel te overtreden."
Daniël: "Hopelijk zijn de regels tegen de tijd dat we gaan draaien versoepeld. Gelukkig draaien we een fictieve documentaire over een enkel personage die vrij solitair leeft, waardoor we geen scènes met tientallen acteurs hebben. Daarnaast is bij dit genre de crew een stuk kleiner te houden dan wanneer je bijvoorbeeld fictie draait. Met een kleinere crew moet die anderhalve meter afstand tijdens het draaien wel te doen zijn."
Wat missen jullie nog in het Nederlandse filmlandschap?
Daniël: "De Nederlandse filmtraditie is naar mijn idee voor een groot deel hyperrealistisch. De setting en stijl zijn vaak heel gewoon en traditioneel. Misschien komt dat door de nuchtere inborst van onsch aller moedertje Holland. Naar mijn idee zou dat vaker doorbroken mogen worden met meer experiment in plot, cameravoering en genre. Wellicht gebeurt dit weinig omdat Nederland een klein land is en er daardoor in absolute aantallen simpelweg een kleiner publiek is voor films die de grens opzoeken. Wel is er natuurlijk Alex van Warmerdam, en worden er de laatste tijd met films als Nocturne, Paradise Drifters en Drama Girl interessante films met een duidelijke eigen visie en stijl gemaakt."
Salma: "Ik mis ook meer diversiteit vooralsnog, dat hoop ik ook meer met mijn films te kunnen bereiken. Wat we nu zien op de schermen is voor mijn gevoel nog steeds niet helemaal een representatie van de realiteit. Ook krijg je daardoor andere vernieuwde verhalen."
Hugo: "Ik vind het Nederlandse filmlandschap best wel compleet. Er is in mijn ogen grote diversiteit aan makers en voor ieder wat wils. Ook is het in Nederland goed geregeld om een podium te geven aan je film, wat in mijn ogen heel belangrijk is. Uiteindelijk maak ik namelijk film om andere mensen te inspireren met het verhaal wat ik wil vertellen."
Carmen: "Doordat ik een tijdje het land uit ben geweest, ben ik niet zo thuis in de Nederlandse filmwereld als ik zou willen zijn. Dit is mijn eerste project op Nederlandse bodem dus ik kan ook nog niet veel zeggen over de filmindustrie. Ik denk dat wat Nederlandse films op dit moment veelal missen is durf om te experimenteren. Wanneer een bepaald genre in de smaak blijkt te vallen bij Nederlands publiek, wordt dit herhaald totdat de volgende trend ontstaat. Hierdoor zie je niet snel films zoals Gaspar Noé’s Climax in Nederland ontstaan, maar zien we veel romcoms en oorlogsfilms."
Wat zouden regio’s als bijv. Limburg, Friesland en Zeeland kunnen toevoegen aan de Nederlandse filmwereld?
Salma: "Opzoek gaan naar bepaalde verhalen die nog niet zijn verteld."
Carmen: "Ik denk niet dat regio's moeten dicteren waar een film over gaat. Wat belangrijk is, is dat makers films kunnen maken waar zij hart voor hebben. Hierbij zou het inderdaad mooi zijn als verschillende regio's van Nederland aan bod kwamen, maar niet als een groot plot-element. Zo vind ik het in Hollands Hoop bijvoorbeeld juist storend dat Amsterdamse acteurs gaan proberen Groningse accenten te imiteren om te benadrukken waar we ons bevinden. Ook vind ik het jammer dat zodra een film zich afspeelt buiten de randstad, dit een groot punt moet worden in de film. Het is dan altijd belangrijk om te benadrukken dat het zich afspeelt op het 'platteland' of in een dorpse omgeving. Makers uit Friesland, Zeeland en Limburg kunnen alle verhalen die ze willen vertellen, toevoegen aan de Nederlandse filmwereld zonder dat er nadruk gelegd hoeft te worden op de omgeving."
Daniël: "Je zou vanuit Limburg of Brabant bijvoorbeeld een hele duistere, indringende, grimmige film kunnen maken over de extreme GHB-verslaving die daar op sommige plekken aan de hand is. Wellicht vanuit het perspectief van een GHB-verslaafde: dat het lichtgebruik, geluid en de cameravoering ook zijn aangepast op hoe hij of zij de wereld waarneemt."
Hugo: "Ik denk dat deze regio's ervoor kunnen zorgen dat we een unieke inkijk krijgen in de verschillende culturen die wij in Nederland hebben. Al snel wordt voor een film gekozen voor een verhaal uit de randstad, terwijl ik zeker weet dat een klein Fries dorpje minstens zulke goede verhalen te bieden heeft."
Steun filmmakers ten tijde van de coronoa-crisis!
CineSud x CineCrowd
CineSud spreekt maandelijks met makers die crowdfunden via CineCrowd. Zo brengen we nieuwe makers en publiek al in een vroeg stadium met elkaar in contact en zetten we nieuwe projecten in de schijnwerpers. Wil je ook projecten steunen van nieuwe makers? Check dan cinecrowd.com.
(c) Alle foto's zijn gebruikt met toestemming van de filmmakers.
(c) Het portret van Salma Chafouk Idrissi is gemaakt door Thomas Schlijper.
(c) Het portret van Daniël de Vries is gemaakt door Maarten van der Kamp.