Venetië voor de deur

Claire Pijman (Robby Müller: Living the light): Eerbetoon aan camerakunstenaar

Cinematograaf en documentairemaker Claire Pijman werkte vier jaar aan een project rondom Robby Müller, de Nederlandse cameraman die internationale lof kreeg voor z’n werk met o.a. Wim Wenders en Jim Jarmusch. Twee jaar geleden was er al een grote expositie in EYE, nu is er de lange documentaire Living the light – Robby Müller. Een portret waarin naast blikken achter de schermen en beschrijvingen van bekende filmmakers, Müllers beelden zelf vooral het verhaal vertellen. De documentaire (volgende maand tevens de opener van het Forum van de Regisseurs op het NFF) is opgenomen binnen het competitieprogramma Venice Classics.

Spijtig genoeg overleed Müller vorige maand na een lang ziekbed, dus moet de feestelijke vertoning zonder hem plaatsvinden. Wel vertelt Pijman, die voor het eerst met hem samenwerkte op de set van Buena Vista Social Club, dat Müller het eindresultaat nog heeft kunnen zien. “Hij heeft het hele maakproces gevolgd, ook rondom de EYE-expositie. Begin dit jaar was de film al zo goed als af, dus toen hebben we er in zijn huis naar gekeken. Hij kon niet meer praten, maar aan z’n mimiek kon ik zien dat hij het mooi vond.”

Robby Müller: Living the light zal zeker voor de filmfanaten in Venetië interessant zijn vanwege de grote verzameling van beelden die Müller in z’n vrije tijd schoot. “Het leuke daarvan is dat je via die archiefbeelden een soort schetsboek van een schilder kan laten zien”, legt Pijman uit. “Je ziet wat zijn blik is en daarmee snap je wat hem zo goed maakt.”

Met een première op een van de meest prestigieuze filmfestivals ter wereld, krijgt Müller een eerbetoon dat fraai aansluit op z’n carrière. “Toen ik aan Wim Wenders vertelde dat we de documentaire in gingen zenden voor Venetië, vertelde hij me dat Robby en hij daar hun eerste prijs samen hadden gewonnen. Een prachtige plek voor een première dus. We hadden toen nog niet echt het gevoel dat we een kans maakten. Maar al snel kregen we positieve reacties en nu dingen we dus zelfs mee naar een van de prijzen.”

Steye Hallema (The imaginary friend): Lans breken voor Virtual Reality

Van een hele andere orde is The Imaginary Friend, een Virtual Reality-project dat nog gemaakt moet worden. Regisseur Steye Hallema werd geselecteerd voor de Venice Gap Financing Market en krijgt daarmee de mogelijkheid om drie dagen in gesprek te kunnen gaan met gezaghebbende geldschieters, zodat hij het laatste stuk van z’n financiering rond kan krijgen.

Hallema was een van de eerste die ontdekte wat de mogelijkheden voor VR waren en verzorgde onder meer grote projecten voor Jaunt VR in Silicon Valley. “We zijn nog allemaal erg aan het pionieren”, weet hij. “De laatste twee jaar is er wel een stuk meer duidelijk geworden, ik weet goed hoe je een verhaal kunt vertellen, maar er is ook nog veel uit te vinden. Aan de distributiekant zitten we ook nog met het feit dat mensen vaker zo’n bril op zouden moeten zetten. Het zou kunnen dat we uiteindelijk de kant op gaan van de smartphone, die ook pas in 2008 groot werd. Een bril kan je computermonitor worden. Als dat gebeurt, zal VR ook meer een mainstream-techniek worden om iets te beleven. Je kunt op een hele bijzondere manier iets ervaren, alleen is er in de hype sinds 2016 ook veel ‘crap’ gemaakt.”

Hallema is ervan overtuigd dat zijn nieuwste project de toekomstmogelijkheden voor Virtual Reality kan bewijzen. “Hoe je de kijker benadert, is essentieel voor een goede VR-ervaring. The Imaginary Friend gaat over een jongen van acht met een hele levendige fantasie en een bijbehorende denkbeeldige vriend. Die vriend ben jij, de kijker. De jongen probeert z’n ouders en vriendjes ervan te overtuigen dat jij bestaat. Want hij is toch zeker niet gek. Of wel. De reden dat dat voor VR zo goed werkt, is dat ik een hele duidelijke plek heb voor de kijker. Je hebt een heldere rol en tegelijkertijd ben je een fantasie. Ik denk dat The Imaginary Friend daarmee echt een lans kan breken voor Virtual Reality. Het is heel charmant en benut het medium op alle mogelijke manieren.”